“ข้าว” เป็นอาหารหลักของคนไทยและเป็นพืชเศรษฐกิจที่มีความสำคัญต่อเศรษฐกิจของประเทศไทย อย่างไรก็ตาม ภาคการผลิตข้าวของไทยเผชิญกับความท้าทายหลายด้าน อาทิ การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศโลกที่ส่งผลกระทบต่อประสิทธิภาพการผลิตข้าว การแข่งขันจากประเทศผู้ส่งออกอื่นๆ ความต้องการของผู้บริโภค ซึ่งส่งผลให้ขีดความสามารถและศักยภาพในการแข่งขันส่งออกข้าวของไทยมีแนวโน้มลดลง เพื่อให้ประเทศไทยมีความมั่นคงทางอาหาร และยังคงเป็นผู้นำการส่งออกข้าวในตลาดโลก ประเทศไทยต้องมุ่งเน้นตั้งแต่การวิจัยและพัฒนาพันธุ์ข้าวที่มีคุณภาพสูง ต้านทานต่อโรคและแมลง ให้ผลผลิตสูง การลดต้นทุนและเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต เช่น การใช้ปุ๋ยและน้ำอย่างมีประสิทธิภาพ และการผลิตข้าวที่ลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก การสร้างมูลค่าเพิ่มด้วยการสร้างผลิตภัณฑ์ใหม่ที่หลากหลาย และตอบสนองความต้องการของตลาด และการขยายตลาดทั้งในและต่างประเทศ โดยต้องบูรณาการความร่วมมือจากทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง ทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน และเกษตรกร

มูลนิธิข้าวไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ จึงร่วมกับมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) กรมการข้าว ธนาคารเพี่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (ธ.ก.ส.) สำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา (สอศ.) สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.) สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน) (สวก.) สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ (วช.) จัดการประชุมวิชาการข้าวแห่งชาติมาอย่างต่อเนื่อง ตั้งแต่ปี 2553 เพื่อเป็นเวทีในการนำเสนอผลงานวิจัยและความรู้ด้านข้าวจากองค์กรทั้งภาครัฐและเอกชน รวมทั้งชุมชนท้องถิ่นเป็นการพัฒนาเครือข่ายนักวิจัยและงานวิจัยด้านข้าว รวมทั้งเป็นการวางทิศทางและกลยุทธ์งานวิจัยด้านข้าวระดับชาติ โดยมีองค์กรร่วมผลัดกันเป็นเจ้าภาพหลัก

ในปี 2568 เป็นการจัดประชุมวิชาการข้าวแห่งชาติ ครั้งที่ 6 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้รับมอบหมายให้เป็นเจ้าภาพหลักในการจัดประชุม ร่วมกับ มูลนิธิข้าวไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) กรมการข้าว  ธนาคารเพี่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (ธ.ก.ส.) สำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา (สอศ.)  สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร (องค์การมหาชน) (สวก.) สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ (วช.) ภายใต้หัวข้อ “ข้าวเปลี่ยนวิถี อาหารเปลี่ยนโลก” ในวันที่ 5-6 ธันวาคม 2568 ณ ศูนย์แสดงสินค้าและการประชุม อิมแพ็ค เมืองทองธานี กิจกรรมภายในงานประกอบด้วย การบรรยายพิเศษ การเสนอผลงานวิชาการภาคบรรยายและภาคโปสเตอร์ และการแสดงนิทรรศการต่างๆ โดยนักวิจัย นักวิชาการจากหน่วยงานต่างๆ ทั่วประเทศ